Vind je Innerlijke Barista met de Beste Pistonmachine

Het állerlekkerste kopje koffie? Die maak je met een pistonmachine. Hier doen alle goede koffietenten en barista's het mee en Italianen zweren erbij. Ben je echt een koffiefanaat, dan mag je niet zonder leven. Ik geef toe dat er een stevig prijskaartje aan hangt, maar dit is het meer dan waard!

Wij Nederlanders houden van gewoontes en zijn verstokt aan de goede oude filterkoffie. Maar het is tijd voor wat anders! Ben je geïnteresseerd? Lees dan snel verder voor de beste pistonmachine en waar je op moet letten.

Waarom een pistonmachine kopen?

Origineel komen pistonmachines uit de horeca; daar gebruiken ze deze bijna altijd. De laatste jaren gebruiken steeds meer mensen deze ook thuis. Door te werken met ideale druk en temperatuur zetten pistonmachines over het algemeen de lekkerste koffie. Met deze apparaten heb je de meeste controle over je koffie. In tegenstelling tot een volautomatische koffiemachine of Nespresso-apparaat heb jij de touwtjes in handen!

Daarnaast is het te gebruiken voor veel verschillende soorten bakkies, ook een cappuccino of latte macchiato. Bij veel koffiezetapparaten moet je nog de beste koffiemolen aanschaffen, maar de pistonmachine heeft alles in één. Een goed koffiezetapparaat met bonen maakt dat cruciale verschil!

Is je interesse gewekt? Dan moet je nog een hoop weten voordat je je keuze maakt. Het is geen simpel apparaat en er zit veel verschil in kwaliteit en opties. Gelukkig is dit grondig onderzocht en maak jij met deze koopgids de allerbeste keuze. Je ochtenden verbeteren en je dag kan niet meer stuk. Hieronder staan alvast de top 3 keuzes met de belangrijkste specificaties.

Pistonmachine: Hoe maak ik de beste koop?

Een pistonmachine kiezen is zo makkelijk nog niet! Er zijn veel functies en eigenschappen om op te letten. Laten we beginnen bij het begin.

Wat is een pistonmachine?

Een pistonmachine is een halfautomatische koffiemachine. Dit wil zeggen dat je de bonen vers maalt. Dit doe je met een koffiemolen die is ingebouwd of die je los koopt. Vervolgens zorgt het apparaat voor de ideale temperatuur en de druk die nodig is om het allerbeste kopje koffie te zetten.

Hoe werkt het?

Het werkt in principe precies hetzelfde als alle andere koffiezetapparaten. Met druk spoelt er heet water door gemalen koffiebonen heen waardoor de koffie deels oplost en drinkbaar is. Toch is er verschil.

Bij een pistonmachine zit altijd een tamper. Dit is een stamper om je gemalen koffie plat te drukken. Sommige komen met een ingebouwde tamper en bij anderen zit deze er los bij. Daarnaast zit er altijd een drukmeter op. Druk maakt namelijk veel uit bij het zetten van koffie, maar daarover later meer.

Volautomaat of halfautomaat?

Het verschil zit vooral in gebruiksgemak. Zo hoef je bij een volautomaat een stuk minder handelingen te verrichten.

Volautomaat

Een volautomaat wil zeggen dat het apparaat alle stappen voor jou uitvoert. Van koffie malen tot het instellen van de temperatuur. Kies hiervoor als je er zelf niet veel werk in wil steken. Met één druk op de knop is jouw favoriete kopje koffie zó klaar. Heb je stiekem barista ambities? Kies dan een halfautomaat.

Halfautomaat

Een halfautomaat betekent dat je bepaalde onderdelen in het proces zelf uitvoert, zoals het malen van de koffie of het instellen van de temperatuur. Dit is bij elke machine anders, maar er moet altijd iets gebeuren. Het voordeel hiervan is dat je meer controle over het zetproces hebt. Je zet zo precies het kopje dat jij wil drinken, maar het is wel meer werk!

Wat is koffie?

Koffie is een plant die ver weg van Nederland groeit, in Midden en Zuid-Amerika en in Zuidoost-Azië. Aan deze plant groeien koffiebonen die we gebruiken om koffie te maken. Er bestaan meer dan 100 soorten koffie, maar 2 gebruiken we voor (massa)consumptie. Oh, en over koffiebonen gesproken. Kijk ook snel even naar ons artikel over de beste koffiebonen!

Arabica

De arabica is de meest geconsumeerde soort en beslaat 70% van de totale koffieproductie. Deze vindt men meestal het lekkerst! De smaak hiervan is mild en verfijnd. Arabica is daarentegen het moeilijkste om te groeien, want het groeit alleen op plaatsen hoger dan 1.300 meter boven zeeniveau. Op deze plekken is het overdag warm en 's nachts koud. Omdat arabica moeilijker groeit en populairder is, kost het ook meer.

Robusta

Robusta is de andere soort die we gebruiken. Deze is bitterder en bevat meer cafeïne. De plant groeit makkelijker in gebieden tot 1000 meter boven zeeniveau. Daarnaast is de robusta plant beter bestand tegen ziektes. Deze koffie wordt meestal gebruikt voor filter- en oploskoffie die langere tijd in de winkel ligt. Voor verse koffiebonen gebruiken we meestal een combinatie van beiden.

Melange

Meestal gebruiken we een combinatie van beide soorten. Daar zijn verschillende redenen voor. Ten eerste om de prijs naar beneden te drukken. Arabica is duurder en een vleugje robusta maakt de melange goedkoper. Ook smaakt het beter! Doordat arabica mild smaakt en robusta bitter, krijg je een lekkere mix van beiden. Daarnaast zit er in robusta meer cafeïne, wat vooral in de vroege ochtenden erg gewenst is. 🥱

Branden

Je hoort altijd dat ze koffie branden, maar waarom gebeurt dit? Als de koffieboon van de plant afkomt is deze groen en bevat het ongeveer 2000 chemische stoffen. Deze stoffen wil je niet in je lijf, en daarom branden ze de koffieboon. Tijdens het branden veranderen deze stoffen in aromatische verbindingen die voor smaak zorgen.

Er bestaan verschillende soorten brandingen die allemaal hun eigen smaaktwist aan de koffie geven.

• Lichte branding: Op 196 ℃, smaak is mild en een beetje zuur.
• Medium branding: Op 219 ℃, smaak is neutraal en zoet.
• Donkere branding: Op 230 ℃, smaak is krachtig en een beetje pittig.

Verschillende kopjes koffie

Tegenwoordig kennen we een hoop verschillende soorten koffie, en dan heb ik het over zetmethodes en variaties. Ik zet hieronder een handige lijst voor je klaar zodat je ze allemaal leert kennen. Deze maak je ook allemaal met je pistonmachine.

• Espresso: Een kleine en sterke kop koffie. 7 gram koffie op 25-30 milliliter water.
• Doppio: Dit is een dubbele espresso. Dus 2x het bovenstaande recept.
• Ristretto: De allersterkste. Hetzelfde aantal water als een espresso, maar dan met 15 milliliter water.
• Cortado: Een kleinere cappuccino met nog sterkere koffie.
• Americano: Een espresso met 30 milliliter water er bovenop; dit komt het meeste in de buurt van wat we in Nederland drinken.
• Lungo: Ook deze zetten we op dezelfde manier als een espresso, maar dan met twee maal zoveel water. Dit duurt dan ook een stuk langer. Deze koffie smaakt erg vol en is een goede optie voor elk moment van de dag.
• Cappuccino: De welbekende koffie met melk. Een espresso met een laagje opgeschuimde melk.
• Flat white: Bijna hetzelfde als de cappuccino, maar dan is laagje melk dunner opgeschuimd.
• Café latte: Een flat white, maar dan groter!
• Latte macchiato: Deze serveren ze in een groot glas, een grote café latte met een espresso bovenop de melk geschonken.
• Macchiato: Een espresso met een klein schuimlaagje.

Druk

Door heet water met druk door gemalen koffie te persen, is het mogelijk om het te drinken. Over het algemeen houden we 9 BAR aan.

Sommige apparaten gaan bijvoorbeeld tot 15 BAR en dit tast de smaak van je koffie aan. De meeste pistonmachines bevatten een drukmeter waarop je ziet hoeveel druk het apparaat gebruikt. Bij halfautomatische machines is het mogelijk om dit zelf in te stellen, zodat je het precies naar jouw smaak maakt.

Koffiebonen malen

Koffiebonen gaan niet heel het kopje in, dus malen we koffie. Bij sommige apparaten zit de koffiemolen ingebouwd en hoef je er alleen de koffiebonen in te doen. Bij andere pistonmachines moet je de bonen apart malen met een koffiemolen.

Maalgraad

De maalgraad bepaalt voor een deel de smaak van de koffie. Dit gaat over hoe fijn of hoe grof je de koffiebonen maalt. Maal je de koffiebonen grof, dan is deze minder sterk van smaak. En als je ze fijn maalt, dan is de koffie sterker. Hoe meer maalgraadstanden het apparaat heeft, hoe meer invloed je uitoefent op de smaak.

Maalschijven

Voor het malen van koffie bestaan verschillende soorten maalschijven. In de twee onderstaande categorieën onderscheiden we de soorten maalschijven op basis van de vorm en het materiaal.

• Conische maalschijven: Dit zijn kegelvormige maalschijven. Door de vorm blijven de schijven koel tijdens het malen en warmen de bonen niet op, wat de smaak intact houdt. Hiervoor is wel een zwaardere motor nodig, waardoor deze maalschijven duurder uitvallen.
• Platte maalschijven: 2 grote ringen met kartels; tussen deze kartels gaan de koffiebonen kapot. Deze is wat goedkoper in aanschaf, maar genereert meer warmte en dat tast de smaak van de koffie aan.

• Keramische maalschijven: Maalschijven van keramiek zien we als optimaal. Deze genereert minder warmte en gaat langer mee. Ze kosten ook wat meer.
• Metalen maalschijven: Deze komen het meeste voor. Ze slijten eerder en genereren warmte. Wel zijn ze goedkoper in aanschaf.

Extractietijd

De extractietijd vertelt hoelang het duurt voordat het water door de koffie is gelopen. Hoe langer dit duurt, hoe meer stoffen het water opneemt. Bij een langere extractietijd is de smaak van de koffie intenser. Of de extractietijd precies goed is, kun je proeven:

• Overextractie: Doorlooptijd is te lang. Koffie smaakt bitter en is niet in balans.
• Perfecte extractie: Doorlooptijd is precies goed. Koffie smaakt in balans en is de goede combinatie van bitter en zuur.
• Onderextractie: Doorlooptijd is te kort. Koffie smaakt zuur en uit balans.

Temperatuur

De temperatuur van het water is erg belangrijk. Is deze te hoog? Dan verbrandt de koffie en smaakt het niet meer lekker. Is deze te laag? Dan trekt het water te weinig stoffen uit de koffie en krijg je een 'slappe bak'. De ideale temperatuur om koffie mee te zetten is 96 ℃. Een espresso smaakt het lekkerst als je hem laat afkoelen tot 65 ℃. Op de meeste pistonmachines zit een temperatuurmeter, zodat jij het perfect maakt.

Dubbele boiler

Sommige apparaten komen met een dubbele boiler. Eentje voor het water en de andere voor de melk. De melk moet op een andere temperatuur verwarmen en zo komt je cappuccino nog beter tot zijn recht.

Melk

Bij de meeste pistonmachines zit een melkkannetje en een stoompijpje ingebouwd. In dit melkkannetje doe je melk, die je vervolgens onder het stoompijpje zet. Het stoompijpje schuimt de melk vervolgens op en zo maak je de lekkerste cappuccino of latte macchiato thuis.

Onderhoud

Een pistonmachine moet je eens in de zoveel tijd schoonmaken. Moet je alles handmatig doen? Dan is dit best een klus. Je moet alle onderdelen apart afspoelen en de machine ontkalken. Veel apparaten komen met een ontkalk optie. Die werkt met tabletjes die de kalk uit het apparaat spoelen of werken op een soortgelijke manier. Sommige apparaten komen met een volledig schoonmaak programma, beslis hoeveel tijd je hierin wilt steken en neem het mee in je keuze.

Slimme functies

Zoals elk apparaat komen ook pistonmachines met slimme functies. Met een smart functie kan de pistonmachine bijvoorbeeld de instellingen van jouw favoriete koffie onthouden.

Meestal is dit niet belangrijk, want dat kopje koffie moet je toch echt zelf zetten. Wel zie je hier bijvoorbeeld recepten en wat andere leuke tips and tricks. Voor de liefhebber is het een leuke toevoeging.

De 5 beste pistonmachines op een rij

Veelgestelde vragen over pistonmachines

Heb je al zin in dat bakje koffie? Dat kan ik erg goed begrijpen, we zijn er bijna! Eerst nog wat antwoorden op veelvoorkomende vragen over pistonmachines.

Waarom een halfautomaat?

Met een halfautomaat heb je meer controle over je koffie. Je maalt de bonen zelf en bepaalt hoe sterk de koffie wordt. De temperatuur en druk stel je ook zelf in, voor een perfect kopje koffie naar jouw smaak.

Hoe werkt een pistonmachine?

Door met hoge druk heet water door koffie te laten lopen. Pistonmachines gebruik je vooral voor espresso's, maar er zit vaak ook een stoompijpje in waarmee je gemakkelijk latte macchiato's of cappuccino's maakt. In principe werkt een pistonmachine hetzelfde als elk ander koffiezetapparaat, maar je hebt meer controle over het eindresultaat.

Waarom melange van koffiebonen?

Dit gebeurt om 2 redenen: om de prijs te verlagen en om de smaak te verfijnen. Arabica is duurder en moeilijker te groeien dan robusta. Door ze te combineren is de prijs lager. Daarnaast is arabica milder, is robusta is bitterder en bevat robusta meer cafeïne. De combinatie geeft een beter smaakprofiel.

Welke pistonmachine moet ik hebben?

Dat kan ik helaas niet voor je bepalen. Wel staan hieronder nogmaals de beste keuzes met de belangrijkste specificaties zodat jij de allerbeste keuze maakt.

Conclusie

Nu weet je alles over pistonmachines, koffie en hoe je de beste keuze maakt. Zijn je barista aspiraties aangewakkerd? Mooi! Laat me weten hoe snel jij een mooi blaadje in je koffie maakt. 🌿